Om Swastyastu
, Album Photo
,Ilustrasi ,Pura Bukit
Buluh,Darma Tula,Buku Tamu
Pasang Iklan,hubungi 0361 7442568email |
|
Om Awighnamastu // 0 //
Pengaksama ninghulun ring paduka Hyang mami, sang sidi Onkaran mantra // o //.
Yeki
kawit Dhalem mangori, kasentana ta sira antuk Dhalem Sagening, mijil sakeng
Gunung Agung, Ida Dhalem Sagening jumeneng ring Bali, irika lawas ikang kala,
hana putra nira mangaran Dhalem Mangori, angalap ta sira rabi maring panagara
Keling, putune Mpu Galung kang jumeneng ring Keling, apenelah sira Mpu Hati,
punika kaalap rabi ring sira Dhalem Mangori, sira Dhalem mangori sira huwus
puput kadi pretingkahing ratu ring Keling, raris angga……………..
2a.
deg ratu sira, alawas-lawas ikang kala, asuta pwa sira Dhalem Mangori,
pateh kaya nama sira sang bapa, kasuwe ning asuwe ring sampun antes ring raga,
rawuh matemahan rundah tekeng panagara Aerlangghya, kagedos antuk gering.
Hana
sentana nira sang prabu Aerlangghya nilaring kadatwan, ninghing sira kari
alit, istri sira mabyang wong kayak, sumusus maring wana Aerlangghya, dadya
hana panggihira pisang bawah, irika sira anake alit, katengahing pisang
asinutan // o //
Caritanen mangke sira Dhalem Mangori mapakayun lungha maburu ring alas Aerlangya ika, dadi katemu pisang bawah ika, tan hana pengaksama nira jeg kapotong pisang bawah ika maring pedang sira Dhalem, tandwa pegat sepisan, tan dumade mijil wong pawestri kari alit, nuli kasambut dening Dhalem kapudut maring swanagara Keling.
Kawekas-wekas
sira maring Keling, sayan duhur anake alit ika, kapesengin Ni Brit Kuning,
raris kaanggen rabi. Kaswening swearabi, daya mobot sira Ni Brit Kuning, ri
wustugtug nikang rare ring jroning garbha
wasa nikang sang ibu, wetu nikang putra lanang sawiji, kapesengin I
Mantri.
Saluhurira
I Mantri, nuli kedrarma putra antuk sang Mpu Hati, saha puput sira apras widhi
wedana, mangke agentos pesengan, apenelah Ki Satriyawangsa // o //
Muwas alawas ikang kala, malih Ni Brit Kuning adruwe putra kari alit, marupa wawu pitung sasih. Hana pangataging kali senghara, maring tengahing alas ring Keling hana sang resi kakalih mayudha ring tengahing alas, apesengan sira sang Resi Kuntiwana, susuhun lawan ranakan, rarissuduk saling suduk, sami mapisan tandwa sang Resi makarwan antuk lalancip.Hana paridarthanya maring prasasti. Kancit datang sira Dhalem Mangori sumusup katengahing wana, nuli mangke katemu layon sira sang resi kalih wus lepas kesanding dening lalancip ika, tateken ika makaroro, ring sira Dhalem Karyenghawan // o //
Tan
caritanen // o //
Muwah
ana kali, wit saking NI Brit Kuning angwangun kali, kadi angimur0imur twasira,
dadya putra nira ka……..
4a.
sedayang, saha kapukang-pukang ring Ni Brit Kuning rare ika ayusa
candra, ri wus kapukang-pukang putrane, kagenahang ring dulan prayunan sira
Dhalem Mangori, saha wus tinukupang dening saab ghora // o //
Mangke
tucapa muwah sira Dhalem mangori riwus rawuh maring jero amakta lalancip, tur
huwus kagenahang ring pamrajan, nuli ngandika ida ring Ni Brit Kuning.
Dhuh
yayi Ni Brit Kuning anak manira ring endi, umatur Ni Brit Kuning : singgih
pikulun Dhalem, ika anak, hana ring dulang PrayunanDhalem unggwang manira,
sampun kapejah………………………
4b.
de kawula, tur wus kapukang-pukang olih manira. Mangkana atura Ni Brit
Kuning.
Dening samangkana, mangke nuli kacingak ring sira Dhalem, tuhu samangkana muwah wus kapukang-pukang ikang anak, kagyat sira wawu ton ikang pukang. Irika sira Dhalem kawuwus kapitelasira umaksya meling sira ring Kautaman pawijilanira sang pejah, ri kalaning samangkana, dahat mapanas pwasira Dhalem, nuli tinangisan sira sang pejah, tur kinusu-nusu saha runtuhing wecana nira.
Udhuh
anak kita sang pejah, moga-moga ki………………
5a.
ta anadi dewa kautaman, lamakana ri wekas molihing yasa, mangda dadi
rare juru anggon, muwang ngamaya-maya.
Saswangan
dauh baingin, saika pamastune sira Dhalem Mangori, dahat kabrahmantyane sira.
Sahasa manigtig, kapaid, Ni Brit Kuning kagedos sira saking kadwatan // o //
Munggah
ring Prasasti Pujarakanda // o //
Mangke
kaceritayang pamargan NI Brit Kuning masusupan, magnah ring alas Keling, raris
makarya pondok irika, madaging semer, naghing tan pa toya. Ring wus jnek NI
Brit Kuning ring nghalas, sira anuli atanduran, luwirya, wit talas, pulada,
ubi, muwah wanehan tatanduran ring ngkana // o //
Swening
aswe tucapa muwah Ni Brit Kuning. Sang mangaran Ni Brit Kuning sira adruwe
putra roro. Sane paling duhur, anama Ki Satriyawangsa, sane alitan anama ki
Rare Angon // o //
Muwah
mangke caritanen ki Satriyawangsa meling ta sira maring byange kang nama Ni
Brit Kuning. Mangke sira umadek rumuhun ring sira Dhalem kalih ring sira Mpu
Hati, nuli mahatur sira saha sembah, nyan atur ring sang kalih
………………..
6a.
singgih pukulun, sasuhunan ninghulun, ibu ninghulun ring endi
unggwanira, ingsun tatan maweruh ring tatawaena nira. Mangkana atura Ki
Satriyawangsa.
Raris
sumahur sir aDhalem Mangori, lingira : Udhuh kita Satriyawangsa, bibinta kita
mangke hana ring alas keling unggwanira. Yang harep nira amangguhana ri nira
ingsun lugraha ri kita, anghing hana pamidhin manira saraja yang mangkana.
Yang
kita anembah bibinta, lungsur susud kagunganta, aja kita langghanan ring aku,
panghakna ring wuwusku aja lupa,
poma,
Muwah
umatur Ki Satriyawangsa : singgih
Dhalem manira sairing kaya wacana Dhalem. Muwah hana wacana sang Pandya Mpu
Hati, manggeh ring prelepihan kabeh.
Mangke
nuli kagelisan Ki Satriyawangsa memarga, ri wus mapamit ring Dhalem Mangori,
muwah ri sang Pandya Mpu Hati, muwah wus andawuhin kawula nira maka padangdasa
diri kwehnya, anama sang Jehet lan Tampus Jaring, ketekeng sonanya kabeh, ika
tan sah-sah anakalin asunya ring madyaning alas // o //
Tadanantara
mangke kancunduk Ni Brit Kuning ……………………………
7a.
maring, ngalas, raris kapilayu Ni Brit Kuning kaburu dening asu, pati
lup-lup angungsi pondoknya, muwah kakepung dening parekanya maka petangdas,
irika iringan Ki Satriyawangsa, nuli kaplek Ni Brit Kuningkatemu maring
pondoknya, muwah kakepung mangke dening Ki Satriyawangsa. Irika raris kasembah
Ni Brit Kuning dening Ki Satriyawangsa, nanghing aselat pondok tingkanya
anembah, sinambi sira lumijang, Ni Brit Kuning nuli asiring ka kulwaning
kuwunya. Dening samangkana, tandwa pegat kubunya // o //
Ika
karananing hana Bale Pegat katekeng mangke.
Malih Ni
Brit Kuning anuli lina maring semer. Rikala samangkana Ki Satriyawangsa agelis
nyingak ibu nira tumimba maring semer, tur kakatonang irika ngawang-ngawang
atmane Ni Brit Kuning angungsi tiba ring swarga, atma nira menadi paksi
Tuhu-tuhu.
Muwah Ki
Satriyawangsa nuli angilehin sumur ika, dadya kakatonang bibi nira anadi
timbul // o //
Dening
samangkana, irika Ki Satriyawangsa nuli renteh wecana, tur mabhisamain raga.
Singgih byang sasuhunan tityang, hlas biyang seda maninggal titiyang, singgih
biyang matemahan mentikan manadi timbul, mangkin tityang ngawi bhisama. Inggih
saking mangke katekaning kawekas-wekas, katekaning anak, putu, buyut,
senahnahan tityang ketekeng jemah, yang ambaksa timbul, kalewih tityang.
Yadyan ambaksa pasi kokila muwah yan angimum toya sumur, mangda tityang kena
gering sarwa sandi. Apang karaning mangkana, dening biyang matemhan kalewih
timbul. Samangkana puput nihang bhisama nira KI Satriyawangsa maring I timbul,
kairing prajurunya kabeh, tan karyeng hawan, mangke wus phada rawuh ring
panagara Keling, jumujuging pangastriyan ri jongira Dhalem Mangori, muwah sira
sang Mpu Hati. Nuli ngandika sira Dhalem Mangori : Udhuh nanak ingus Ki
Satriyawangsa, huwus dateng ta
sira mangke, aparan katemu ibunta. Raris umatur Ki Satriyawangsa : Singgih
pukulun sang mahamuni muwah sang mahaprajadipatya, yang ibun ninghulun Ni Brit
Kuning huwus kapangguha maring nghalas. Wus katur sapari tingkah na kabeh
muwah ring sang mahampu : Ibu ninghulun matemahan timbul tiba sira maring
sumur, nuli pejah. Atmanya anadi paksi Tuhu-tuhu, mampeh saha suswaranya,
angganya anadi timnul // o //
Dening
samangkana atura Ki Satriyawangsa wustatas karenga ring Dhalem, raris ngandika
sira Dhalem muwang sang miniwara MpuHati. Lingira : udhuh yan mangkana kita
Satriyawangsa anumbah ibunta Ni Brit Kuning, moga-moga ki KI Satriyawangsa
susut kagungan muwang kautamanta, kasusudang KI Satriyawangsa dening sira
Dhalem Mangori, ri wekasan Ki Satriyawangsa mangalih ka Bali Bangsul, muwah
maran Ki Mantri Tutuan, sadatengireng Bali, tan kewasa amangan timbul,
toyaning sumur muwah paksi kokila // o //kana, I Mantri Satriyawangsa, kaicen
pengangge mantri sesana, munggah ring babad Pujarakanda, ring huwusing
mangkana muwah kaicen pangupati, ring sira Dhalem Mangori, dhuk maring Gunung
Semeru, ling ngira : oh kita Satriyawangsa yan mangguh kawaibhawanta, yang
siranora pageh, mogha sira sugih gawe kurang pangan, mangkanan bhisama
panugrahane sira Dhalem Mangori ring Mantri Satriyawangsa // o //
Ri
lamining ngalami tekeng kala, sangsaya na gegeh yusa nira Dhalem Mangori. Mur
linyep sira umantuk ing swarga. Raris gumanti ratu sang apasajna, Ratu sakti,
putranira Bhatara Gnijaya mijil saking Gunung Mekah, sira jumeneng ratu ring
alas Terik. Irika I Mantri Tutuan polih mamarekan ring bhatara ratu twa sakti
sang jumeneng maring Terik Majalangu, saha kaicening piagem muwah pamencangah,
mangkana matangyan I Mantri Tutuan katereh olih sang Prabu Aerlangghya // o //
10b.Ri
wuwus alawas sira ingkana marekan,
muwah mapamit sira I Mantri Tutuan saking sira sang Pabu Aerlangghya tur wus
kanugrahan, kala irika I Mantri Tutuan mengraris ke Bali Bungsul.
Sahuwusira
dateng ring Bali, amarekan sira ring Dhalem Tegal Besung ring Bali Aga // o //
Carita
muwah sira sang Prabhu Aerlangghya saking Jenggala Kadiri, putu nira sawiji,
apanelan sira Prabhu Koripan, ida jumeneng ring Bukit Buluh, ida maraga dewa
kauttaman hana iringanira kalih siki, pengraksa di pura ring tan katon,
apesengan, Ni Brit Kuning, peparenga lawan Ki Rare Angon, sami lewihing
wibhawa sira ring tan katon, tanana wani wong acuwah-cuwah, muwang pepeka,
ring kahananbhatara malinggahaneng ring Bukit Buluh, punika iringanira,
manggeh ameng-ameng ring
Bukit Buluh angemit sira ratweng Koripan Ki Rare Angon, sira wit putra Ni Brit
Kuning, sang pecak kapukang-pukang ne ring kuna // o //
Ki Rare
Angon dados dewaning kauttaman, tan sah mangangon lembu ring kulwaning Bulit
Buluh, samangkana padarthanyan ring kuna, muwah wasitanen sang resieng .
11b.Aerlanghya
Kadhiri, ngicen panglugrahan ring I Mantri Tutuan. Luwire : Tan keneng
paplangkan, tan keneng pejah panjing, tan keneng tategenan, tan keneng kapaten-paten
ta keneng raja kadanda.
Yan
dandapati wenang tinundung m yan danda artha, wenang kasampura, mangkana
palugraha nira sang prabhu Aerlangghya ring Kadhiri ring I Mantri Tutuan, dhuk
ika suka swasa I Mantri Tutuan ajong kuning, atunggul, cacandakan, anunggang
kuda, sajeroning crangcang kawat, malungka-lungka, muwah akekepuh balulang
macan, tan kasambatsara I Mantri Tutuan , nanggo paksi angalayang // o //
Muwah
sira Dhalem Tegal Busung ring Bali rajya, naler sira manganugraha laluputan
ring I Mantri Tutuan. Apan sira mantri angiring pakahyunan sira Dhalem tegal
Besung, tur amisoka linggih bhatara sami, sira tang keneng raja pinulah, yan
sang patih muwang sang ratu, manguwah panugrahan sira Dhalem Tegal Besung iki
yasan sang Brahmana, satriya, wesya, mogha sira kinaastuning dewa saksi.
Yang
lungha maring alas, sinarep dening mong, yng lungha maring segara sinarep
dening iwak agung. Kni kadi saupadrawaning cor………………….
12b.Dhuk
panugraha iki, ring Penataran Agung ring Besakih. Mawinan sira Dhalem Tegal
Besung anugraha, saantukan I Mantri Tutuan katereh olih Ida Sang Aerlangghya
nanghing saking wandhu. Sumangkana kawite I Gunaksa Tutuan // o //
Hana
muwah santananya kang anama I Mangku Tambahan, magenah ring Dawuh Bukit
Bwayang. Muang masentana maaran I Brasta, naler magenah ring Dauh Bukit
Bwayang. Unduke nungsung ke Bukit Buluh tur makta banggul bhatara ring Bukit
Buluh, wit maka penataran ida ring Gunaksa, ka………………….
13a
witane maaran Dhawuh Baingin. Hana sentananya mangaran I Surakretta, I Gunaksa,
mapenataran Dagin Asem, senahnahanna I Tambahan ring Bwayang, masorot kebabung
nanging sareng saroro, ring babungmagenah sawiji, mangaran I Sridana, sane
Bwayang mangaran I Bendesa, tuwi tunggal ka Babung manungsung ka Bukit Buluh,
muwang ring Dangin Asem, hnenga kamantyan // o //
Mangke
tucapa muwah saktine ring Bukit Buluh, sang maparab I Rare Angon, putranya I
Brit Kuning, sang wus pejah kapukang-pukanginguni sampun dados dewa kasubing
kauttaman, pemargi………………………..
13b.n
idane tan sah mangangon lembu, ring carik kulwaning Bukit, luminjang carita
mangkana, dadya hana sang mangaran I Surakretta, sentana Dhauh Bingin, polih
nelang lembu ika ring sang Rare Angon, mawastu rahayu upon-upon carik ika, tan
hana kamranan, nanging sapamadeg I Rare Angon ngatiban kekantenang ngangon
lembu antuk I manusa pada, sareng rauhing lembunya, wenten tigang masa ring
sawah, saking kawit kanten mangangon lembu, sangawas saja Ki Rare Angon,
dadyana wetu wirosa, angamang-amang paolahnya I Surakretta, kawit
……………………..
14a.I
Gunaksa. Raris katuwekin I Rare Angon irika ring genah penabrane ngangon, tur
kaambil lembu ika, antuk I Surakretta. Dening samangkana kawirosan I
Surakretta, dadi anuwekin I Rare Angon, mangke I Rare Angon dadi anapa, ujara
sira: Eh kemung Surakretta, mangke rengwakna ujar inghulun, paran hana dosa
ninghulun ri kita, dadi sira sahasa mejah manira, tan pahingan bidhimu maring
manira agung dahat dosanmu, iki mangkerengwakna ujar inghulun, mogha-mogha
kamung Surakretta keneng wastu.
Wastu kita yen tan adruwe…………………..
14b.karya
pelanlanan katekeng pratisentananta kawekas, ri Gunaksa mogha kapejahanmu
dateng malanlanan, yaning kita tan angaturang karya ring genah ingsun mependem,
tan pariwagde kita linebok kawah Tambraghomuka deningsun desa pitaranta..
Nging yang kita pageh, molih kita genah pitaranta ring swarga. Asapunika pemastune sira Ki Rare Angon, maring I Surakretta. Raris kabakta lembu ika. Punika mawinane wenten Dhalem Sungkub, ketekeng mangke. Muwah lembu ika loni kehamong wantah pitung rahina raris ical. Dhuh kudurung………………………
15a.
ical lembu ika, polih kaplatang ring wong waneh // o //
Muwah
hana pangandikan Dhalem Tegal Besung ring Gelgel mekadi ida Gedhe Pajungutan,
ring Gunaksa Tutuan. Muwang dandanane kawenang, keatur ka Batur, kahyangan
Bukit Buluh.
Danda
ngupak presasti ika, wenang dandagunharta, 24.500 // o //
Yan
mabyikang nugraha mabade, tumpang, 7 mabandusa, mapagadhatu, marurub kajang,
mapatulung gajah mina bhawi srenggi, mabale salulung, matatakan beha undag, 5.
Madamar kurung, maganjaran, matumpang salu, maprigading, makapas, makasumba
warna sa…………………….
15b.ngha,
ika uttamanya. Asta warnaning kapas, madhya ika, panca waenaning kapas, nista
ika. Katri warnaning kapas nistaning nista ika, uga. Yan sawiji warnaning
kapas, uttamaning uttama ika. Ika sama lawaning sawlas. Samangkana
kawenanganya I Tutuan Gunaksa ngange, upakaraning ratu ring nguni-nguni, apan
kita katereh antuk sang prbhu Aerlangghya saling wadu, katekeng purusa ring
sira Dhalem Mangori // o //
Yaning
kita pajah mapreteka anem dina sebelnya, yang nora mabya terus mageseng, siya
dina sebelnya, apan sira kasentana antuk Dhalem Mangori, muwang prabhu
Aerlangghya saking wandhu, magenah kita ring mabili. Muwang kita alap kealap
ring sira Pangeran Tangkas Kori Agung, tan kawicara.
Yan hana
wong waneh angalap, ika wenang denda, gungarta, 12.500. Katur ke Bukit Buluh
tur mangaturang canang pauningan // o //
Mangkana
pidartanya munggah ring likitan prresasti. Pingajeng panugrahan Bhatara Dhalem
Tegal Besung jumeneng ring Swecapura // o //
Saduk I
Satriyawangsa ring Bali, ngaran I Mantri Tutuan, kaicen pangangge matri
sausana. Munggah ring babad. Isaka yusaning loka, 1220. Duk ring dina ca,ka,
wara landep panglong ping, 7, sasih ke, 4, rah, 9, tengek, 5 rikala turun
saking kangin, yusaning loka 1855 // o //